Vrouwen met autisme zijn in de minderheid. Vaak uit autisme zich anders bij vrouwen dan bij mannen. De diagnostiek schiet vrouwen tekort. De DSM 5 kenmerken uiten zich anders bij vrouwen met autisme, maar waarom? Hoe het komt dat de kenmerken van autisme ervoor zorgen dat vrouwen te weinig gediagnosticeerd worden leg ik je in dit artikel uit.

Waarom zo weinig diagnoses?

Het verschil in de hoeveelheid diagnoses tussen mannen en vrouwen is groot. Nu is de vraag natuurlijk waarom dit zo is. Er zijn hier twee theorieën voor bedacht. De eerste theorie zegt dat er iets is dat vrouwen beschermd tegen het ontwikkelen van autisme.

Dit klinkt misschien een beetje vaag. Deze theorie zegt eigenlijk dat vrouwen grotere risicofactoren nodig hebben om autisme te ontwikkelen dan mannen. De drempel voor het ontwikkelen van autisme door genetische- en omgevingsfactoren is dus hoger.

Een tweede theorie zegt dat er eigenlijk veel meer vrouwen de diagnose autisme zouden moeten krijgen dan die er nu gegeven worden. Dit zou te maken hebben met de huidige diagnostische criteria. Deze zouden minder goed aansluiten op hoe autisme zich presenteert in vrouwen.

De meeste criteria zijn nog steeds gebaseerd op de ouderwetse standaarden van autisme- zoals de Sheldon Cooper. Dit klopt natuurlijk niet meer. Vooral vrouwen met een gemiddeld of bovengemiddeld IQ krijgen niet snel de diagnose ASS.

Sociale kenmerken

Als we kijken naar de kenmerken van autisme zijn de basis kenmerken tussen mannen en vrouwen hetzelfde. Ook vrouwen hebben moeilijkheden met sociale situaties. Ze hebben beperkte, maar intense interesses of ongewone reactie op prikkeling. Het verschil is dat deze kenmerken zich anders uiten bij vrouwen. Vrouwen hebben vaak een grotere interesse in het sluiten van vriendschappen dan mannen.

Wel blijkt dat vrouwen meer moeite hebben in het sluiten van langdurige vriendschappen dan mannen. Conflicten lijken ook moeilijker te zijn voor autistische vrouwen dan autistische mannen. Hierdoor kan het lijken dat de autistische vrouw minder moeite heeft met sociale interactie dan een man.

Interesses

Vrouwen met autisme hebben ook ‘special interests’. Waar de interesses van mannen met autisme vaak stereotype zijn, worden de interesses van vrouwen vaak als meer normaal gezien. Ze hebben dezelfde interesses als non-autistische vrouwen en daardoor worden deze interesses vaak onderschat als special interest. Deze interesses volgen vaak ook meer de normale ontwikkeling in leeftijdscategorie. (Special Interest of Obsessie? Lees meer hier)

Internalisatie

Verder kan het diagnosticeren moeilijker zijn bij vrouwen, omdat vrouwen hun problemen vaak internaliseren. Ze houden hun problemen binnen. Dit terwijl mannen vaak hun problemen uiten in bijvoorbeeld uitbarstingen van agressie. Vrouwen met autisme hebben dan ook van comorbide stoornissen die te maken hebben met internalisatie. Denk aan zelfbeschadiging, eetstoornissen, etc. Deze stoornissen zijn vaak ook heftiger dan bij mannen. Dit kan ervoor zorgen dat de comorbide stoornis erkent wordt, maar dat het autisme- de oorzaak- wordt gemist.

Maskeren en camoufleren

Een andere belangrijke reden voor het missen van diagnoses is het fenomeen genaamd maskeren of camoufleren. Vrouwen met autisme zijn erg goed in het verbergen van hun autistische trekken. Ze nemen bijvoorbeeld de gezichtsuitdrukkingen of zinnen van anderen over. Soms forceren ze zichzelf om oogcontact te maken of om te stoppen met praten over hun interesses.

Op deze manier kunnen ze heel normaal overkomen, of hoogfunctionerend (meer over hoogfunctionerend en laagfunctionerend autisme vind je hier). Je zou het vaak niet merken dat vrouwen autisme hebben door dit camoufleren. Het is daarom niet bijzonder dat een diagnose gemist wordt.

Het kan erg vermoeiend zijn om continu maar te maskeren en te doen alsof je normaal bent (meer oorzaken van vermoeidheid vind je hier). Naast vermoeidheid zullen de prikkels zich op blijven stapelen. Dit betekent dat je in een continue staat van overprikkeling kan zitten (meer over overprikkeling hier). Dat kan leiden tot burn-out, depressies en andere klachten.

Conclusie

Veel vrouwen komen in de problemen door een gemiste diagnose. Vaak krijgen ze de verkeerde diagnose, zoals Borderline, of worden alleen de comorbide stoornissen gevonden en behandeld (meer over borderline en autisme hier). De oorzaak wordt dus niet aangepakt en de stoornissen komen dan ook telkens terug.

Vrouwen krijgen vaak pas na jaren in de GGZ de diagnose autisme. Zo zijn er veel vrouwen die pas in de dertig, veertig of vijftig de diagnose krijgen. Soms komt de diagnose autisme niet eens direct door hun eigen behandeltraject. Het komt ook voor dat hun kinderen gediagnosticeerd worden en dat het balletje daarna gaat rollen.

Wanneer ben jij gediagnosticeerd? Luchtte het op toen je de diagnose kreeg of wilde je het nog niet helemaal geloven? Ik hoop dat dit artikel je weer een stukje meer inzicht heeft gegeven in jezelf en de wetenschap achter je autisme.

Bronnen:

• The Female Autism Phenotype and Camouflaging: a Narrative Review
• NVA